Xe chuyên dụng

Chúng ta vẫn thường nghe nhắc tới xe chuyên dụng. Nhưng chắc hẳn sẽ có không ít người thắc mắc xe chuyên dụng là gì, có cấu tạo như thế nào và vì sao gọi là xe chuyên dụng. Cũng là một đơn vị đang sử dụng xe chuyên dụng để vận chuyển hàng hóa, ATGVN sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về loại xe này, cũng như tính ứng dụng của chúng trong cuộc sống!

1. ĐỊNH NGHĨA XE CHUYÊN DỤNG LÀ GÌ?

Xe chuyên dụng là gì hay một số người vẫn quen gọi là xe chuyên dùng. Theo đó, đây là một thuật ngữ xuất phát từ cơ sở của dòng xe “sát xi”, mà tên gọi chuẩn xác tiếng anh là xe chassis. 

Cụ thể, chassis dùng để chỉ một chiếc xe tải đã hoàn thiện cơ bản phần đầu, nhưng phần phía sau vẫn chưa được thiết kế cụ thể công dụng. Xe chassis sẽ có sẵn phần buồng lái cơ bản với cabin, gắn động cơ, hộp số, cầu,... Và từ cơ sở của chiếc chassis này, khi khách hàng yêu cầu, nhà sản xuất hoặc đơn vị kinh doanh sẽ thiết kế, lắp đặt phần thùng xe/phần chuyên dụng lên phần phía sau của chassis. Ví dụ như thùng kín để chở hàng, thùng mui bạt, thùng đông lạnh, các loại bồn, hệ thống cần cẩu, thùng cuốn ép rác, ….

Như vậy, từ một chiếc xe chassis ban đầu, sau khi được lắp đặt hoàn thiện, sẽ đáp ứng nhiều nhiệm vụ, công dụng đa dạng khác nhau - gọi là xe chuyên dụng (chuyên dùng cho một lĩnh vực nào đó). Chẳng hạn như xe tải thùng kín chở hàng hóa, xe có bàn nâng, xe đông lạnh chở hàng tươi sống, xe bồn chở xăng dầu, xe cẩu nâng hạ hàng hóa, xe cứu hộ giao thông, xe cứu thương, xe cứu hỏa, xe hút bụi đường, xe chở và xử lý rác. 

2. CÓ NHỮNG LOẠI XE CHUYÊN DỤNG NÀO TRÊN THỊ TRƯỜNG

Có rất nhiều loại xe chuyên dụng hiện nay trên thị trường, tùy vào thiết kế của nhà sản xuất, cũng như mục đích sử dụng của người mua. Dưới đây ATGVN sẽ liệt kê cho bạn một số dòng xe chuyên dụng phổ biến nhất hiện nay. 

2.1 Xe tải chở hàng

Đây là loại xe chuyên dụng cực kỳ “đông đảo”. Theo đó, để đáp ứng cho mục đích vận chuyển hàng hóa mà xe tải sẽ được lắp thêm thùng xe kín, hoặc thùng mui bạt để có thể mở rộng không gian chứa hàng.

Bên cạnh đó, xe tải chở hàng cũng được thiết kế nhiều loại thùng chứa cũng như thay đổi kết cấu để đáp ứng đa dạng các mục đích khác nhau như xe tải cánh dơi, xe tải thùng lửng, xe có bửng nâng để nâng hạ hàng hóa,... Trọng tải đa dạng từ vài trăm ký cho tới vài tấn. Bởi sự thông dụng của mình mà xe tải chở hàng thường được lắp đặt sẵn, hoặc lắp đặt rất nhanh chóng, đáp ứng tức thời nhu cầu của người mua. 

Hiện nay Vietnam đang chủ yếu sở hữu hệ thống xe tải chở hàng thùng kín, mui bạt và xe bàn nâng hỗ trợ việc vận chuyển hàng hóa cũng như chuyển dọn nhà ở, văn phòng, công ty, kho xưởng. Với điểm linh hoạt, đa năng, vận chuyển nhanh chóng và an toàn. 

2.2 Xe ben

Có thể nói sau xe tải chở hàng, thì xe ben là dòng xe chuyên dụng quen thuộc của nhiều người dân Việt Nam. Xe ben là một dạng xe tải có cần nâng thùng tự đổ, chuyên dùng để chở các loại đất, đá, vật liệu xây dựng và cực kỳ phổ biến trong lĩnh vực xây dựng hoặc công nghiệp nặng. Trọng tải xe ben thường rất lớn, từ vài tấn cho tới hàng chục tấn để đáp ứng nhu cầu vận chuyển vật liệu lớn nặng, cồng kềnh. 

Loại xe chuyên dụng này có nhiều kích cỡ và mẫu mã, xe thường rất mạnh mẽ với động cơ Diesel 4 kỳ, độ bền bỉ cao. Cùng với đó là hệ thống phanh tang trống thủy lực, turbo tăng áp góp phần giúp giảm sức nóng để bảo vệ động cơ của xe, và cũng có tính năng giúp tiết kiệm nhiên liệu khi vận hành. 

Xe ben chuyên dụng có thùng xe dạng lửng và cấu tạo khung liền một khối chắc chắn nên chịu lực cực tốt, đặc biệt là những hàng hóa dạng rời có tải trọng lớn. Nhờ thiết kế góc nâng ben lớn, càng dạng chữ A và điểm đặt xilanh trên Chassis khoa học nên loại xe chuyên dụng này có khả năng tận dụng tối đa lực đẩy của xilanh ben cho phép xe nâng thùng xe lên xuống dễ dàng. Nhờ thế, việc nâng hạ tải hàng hóa diễn ra rất nhanh chóng, an toàn và tiện lợi. 

Thêm một điểm cộng của xe ben chuyên dụng chính là thiết kế cầu xe bằng thép chịu tải cao, đặc biệt thích hợp với địa hình đường xá gập ghềnh, nhiều chướng ngại vật, thậm chí cả địa hình đồi núi ngoằn ngoèo, vận chuyển hữu hiệu ở các công trình tại nơi hiểm trở như miền núi, vùng cao.

Với xe ben chuyên dụng, thì hiện nay chia thành các loại phổ biến sau: 

• Xe ben 2 chân: Tức là xe ben có 2 trục chính. Thông thường thì xe ben 2 chân sẽ có tối thiểu 4 bánh xe. Nhưng với các loại xe ben tầm trung thì bạn sẽ thường thấy xe có tới 6 bánh. 
• Xe ben 3 chân: Tức là xe ben có 3 trục xe, tương ứng với mỗi đầu trục là các bánh xe. Thông thường thì xe ben 3 chân có trục 1 là lốp đơn bao gồm 2 bánh xe. Trong khi đó 2 trục sau bắt buộc phải là lốp đôi với 2 bánh xe trên mỗi 1 đầu trục. Để tăng khả năng chịu lực, thì 2 trục sau cần phải dùng chân kép mới có thể chịu tải lực đúng yêu cầu. .
• Xe ben 4 chân: Tức là xe ben có 4 trục. Hệ thống trục này sẽ được chia đều từ đầu xe đến cuối xe. Nếu 2 trục trước được trang bị lốp đơn giúp dẫn hướng thì 2 trục sau sẽ là 2 trục kép và dùng lốp đôi với 2 lốp trên mỗi đầu trục.
• Xe tải 5 chân: Tức là xe ben có 5 trục. Tương tự như các loại xe ben chuyên dụng nêu trên. Hệ thống trục xe sẽ được phân bố trải đều trên toàn xe.

2.3 Xe đông lạnh

Có thể nói xe đông lạnh là một sự nâng cấp của xe tải chở hàng thông thường. Nếu xe tải thường chỉ cần lắp đặt thùng xe đơn thuần, thì xe đông lạnh sẽ được gắn thêm hệ thống làm lạnh đặc biệt. 

Hiện nay, nhu cầu vận chuyển hàng hóa thực phẩm, đông lạnh trở nên ngày càng phổ biến, Với yêu cầu nhiệt độ thấp mới có thể bảo quản thực phẩm giữa nguyên chất lượng để vận chuyển từ kho hàng tới các điểm phân phối, thì xe tải thông thường không thể đáp ứng. Xe đông lạnh chính là lựa chọn tuyệt vời trong trường hợp này. 

Với hệ thống làm lạnh được lắp bổ sung, và hệ thống thùng xe giữ nhiệt tốt, xe tải chuyên dụng đông lạnh phù hợp để bảo quản, vận chuyển các loại thực phẩm cần nhiệt độ mát mẻ, hoặc nhiệt độ cực thấp như đồ đông lạnh, cá, tôm, mực, hải sản, hoa màu, trái cây, rau củ quả,...

Tuy nhiên do vai trò chính của xe đông lạnh là chỉ phục vụ cho việc luân chuyển hàng hóa, nên thời gian hàng lưu tại thùng xe thường không quá lâu, nên tùy nhu cầu cũng như tính chất hàng hóa bạn có thể chọn lựa loại xe chuyên dụng đông lạnh có nhiệt độ phù hợp. 

Về giá thành, thì xe tải đông lạnh sẽ có giá cao hơn nhiều so với hệ thống xe tải thông thường, bởi yêu cầu lắp đặt máy lạnh và thùng lạnh chuyên dụng. 
Hiện nay trên thị trường xe chuyên dụng đông lạnh có dòng xe tải Dongfeng hoặc xe tải Hyundai là phổ biến nhất. 

2.4 Xe ép rác

Đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, phục vụ đời sống của người dân, xe ép rác là một loại xe chuyên dụng cũng khá phổ biến mà bạn dễ dàng bắt gặp khi lưu thông trên đường. 

Chức năng chính của xe ép rác là thu gom, cuốn ép rác, vận chuyển rác thải từ khu dân cư, đô thị, khu công nghiệp, xí nghiệp,... chở tới bãi tập kết rác thải. Với hệ thống cuốn ép đặc thù, xe ép rác sẽ giúp vận chuyển được khối lượng rác lớn, góp phần tiết kiệm thời gian và chi phí cho hoạt động gìn giữ vệ sinh môi trường. 

Xe chuyên dụng ép rác có rất nhiều chủng loại và kiểu dáng. Dung tích thùng chứa để cuốn ép rác cũng lớn nhỏ đa dạng như 6 khối, 9 khối, 12 khối, 14 khối, 20 khối tùy vào mục đích sử dụng, địa hình vận chuyển cũng như tính chất của công việc. 

Ngoài ra, xe cuốn ép rác có 2 bộ phận chính là phần thùng và phần đuôi. Với phần đuôi nắm vai trò quan trọng bởi tích hợp hệ thống thủy lực phức tạp cho phép cuốn ép rác vào phần thùng nhanh chóng và chuẩn xác. 

Xe có cơ cấu nạp rác bao gồm 4 tính năng đặc biệt tùy dòng xe: 

• Thứ nhất: Dùng càng gắp thùng thu gom rác đẩy tay. Cơ cấu này phổ biến hơn cả bởi có nhiều ưu điểm.
• Thứ hai: Dạng càng kẹp thùng nhựa đựng rác công cộng .Dòng này cũng rất được ưa chuộng
• Thứ ba: Dạng càng gắp đa năng, là sự kết hợp của dạng thứ nhất và thứ hai. Tức là xe có thể vừa thu gom rác đẩy ta, và cũng vừa gắp được thùng nhựa đựng rác công cộng. Chính vì sự cao cấp này mà giá cũng sẽ cao hơn
• Thứ tư: Là dạng xe chuyên dụng ép rác tích hợp cơ cấu máng xúc rác trên mặt đất.

2.5 ​Xe bồn chở xăng dầu

Đây cũng là một loại xe chuyên dụng khá phổ biến có chức năng vận chuyển xăng dầu. Vì xăng dầu là nhiên liệu nguy hiểm dễ cháy nên xe phải được thiết kế đảm bảo tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt theo quy định của Nhà nước. 

Theo đó, bồn xe chứa xăng dầu phải được làm bằng kim loại bền bỉ, chịu sức nóng tốt, với độ dày tiêu chuẩn. Do xăng dầu là chất lỏng dễ cháy, nhạy cảm với ma sát nên loại xe này được thiết kế bổ sung một dây xích lớn nối từ bồn chứa xăng xuống mặt đường để khử tĩnh điện, loại trừ tối đa tĩnh điện sinh ra do ma sát giữa xăng dầu với bồn xe và không khí. Bởi khi xe chạy, chắc chắn sẽ hình thành sự ma sát dẫn tới dòng điện, và tốc độ vận chuyển càng nhanh, dòng điện sẽ càng lớn. Dây xích lúc này đóng vai trò quan trọng giúp đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa nguy cơ cháy nổ trong suốt quá trình lưu thông. 

Ngoài ra, trên thân xe bồn cũng cần có biển báo cấm lửa nổi bật để cảnh báo. Người điều khiển xe chuyên dụng chở xăng dầu cần hết sức lưu ý và cẩn thận khi lái xe, cần thường xuyên kiểm tra để chắc chắn rằng dây xích tiếp đất bằng kim loại hoạt động tốt.

Hiện nay trên thị trường, có hai loại xe chuyên dụng chở xăng dầu là Xe tải có bồn có nhiều kích thước lớn nhỏ, và xe sơmi rơmoóc bồn với kích thước bồn chứa chuyên dụng lớn hơn (38m3 đến 45m3)

2.6 Xe hút bụi đường

Giống xe cuốn ép rác, xe hút bụi đường cũng là một loại xe chuyên dụng góp phần vào việc giữ gìn vệ sinh môi trường. Khi hoạt động giao thương, vận chuyển hàng hóa, lưu thông ngày càng phát triển, thì cơ sở hạ tầng đường sá sẽ dễ bị ảnh hưởng và đối diện với nguy cơ xuống cấp, kéo theo đó là tình trạng bụi đường. Lúc này, xe hút bụi đường sẽ góp phần giúp cải thiện tình hình, vừa giúp phố sá sạch sẽ hơn, vừa góp phần cải thiện, hạn chế sự xuống cấp, tăng tuổi thọ của hệ thống cơ sở hạ tầng, bảo vệ sức khỏe của người lưu thông. 

Nhờ xe hút bụi đường, mà quá trình vệ sinh đường sá sẽ được đồng đều và sạch sẽ hơn. với năng suất tương đương 6-40 người, xe hút bụi đường sẽ giúp giảm nhân lực quét dọn thủ công, tiết kiệm ngân sách trong công tác vệ sinh và thu gom rác.